Valse beschuldiging

De vrijheid van meningsuiting is niet onbegrensd. Met name wanneer een ander onterecht en ongefundeerd wordt beschuldigd van bepaalde feiten of gedragingen heeft een procedure terzake smaad of laster een goede kans van slagen.

Voorbeelden beschuldigingen

Voorbeelden van beschuldigingen die al snel smaad of laster kunnen opleveren zijn:

Pedofiel
Oplichter
Broodfokker (bijv. ECLI:NL:RBBRE:2012:BY6447)
Diefstal (bijv. ECLI:NL:RBLEE:2007:BC0120)
Moord (bijv. beschuldiging klusjesman van moord door Maurice de Hond)

Beoordelingskader smaad bij beschuldigingen

Op grond van artikel 10 lid 2 EVRM kan het recht op de vrijheid van meningsuiting worden beperkt indien deze beperking bij de wet is voorzien en deze in een democratische samenleving noodzakelijk is, bijvoorbeeld ter bescherming van de goede naam of de rechten van anderen. Van een beperking die bij de wet is voorzien, is sprake wanneer de inhoud en verspreiding van de uitingen onrechtmatig in de zin van artikel 6:162 BW geacht moeten worden. Voor een antwoord op de vraag of bepaalde uitingen onrechtmatig zijn, moeten de wederzijdse belangen van partijen worden afgewogen. Welk belang de doorslag behoort te geven, hangt af van de in onderling verband te beschouwen omstandigheden, waarbij onder meer de volgende omstandigheden een rol kunnen spelen (HR 24 juni 1983, NJ 1984, 801, bevestigd in HR 18 januari 2008, LJN BB3210):

de aard van de gepubliceerde verdenking en de ernst van de te verwachten gevolgen voor degene op wie de verdenking betrekking heeft;
de ernst van de misstand welke de publicatie aan de kaak beoogt te stellen;
de mate waarin ten tijde van de publicatie de verdenking steun vond in het toen beschikbare feitenmateriaal;
de inkleding van de verdenkingen, gezien in verhouding tot de hiervoor genoemde omstandigheden;
de mate van waarschijnlijkheid dat, ook zonder de verweten publicatie, in het algemeen belang het nagestreefde doel langs andere, voor de wederpartij minder schadelijke wegen met een redelijke kans op redelijk spoedig succes bereikt had kunnen worden;
een mogelijke beperking van het door de perspublicatie te veroorzaken nadeel voor degene die erdoor wordt getroffen, in verband met de kans dat het betreffende stuk, ook zonder de verweten terbeschikbaarstelling aan de pers, in de publiciteit zou zijn gekomen.